Instytucje finansowe

W zakresie działalności niekórych instytucji finansowych istotne miejsce zajmują badania statystyczne i opracowania analityczne dotyczące szeroko pojętej gospodarki oraz transformacji gospodarczej. Instytucje te wniosły ogromny wkład w dorobek badawczy i statystyczny z zakresu przemian gospodarczych w regionie państw Europy Środkowej i Wschodniej.
 

INDEKS - dane finansowe
Grupa Banku Światowego
Międzynarodowy Fundusz Walutowy
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju
Europejski Bank Inwestycyjny
Europejski Bank Centralny

 

Grupa Banku Światowego
popularnie zwaną Bankiem Światowym (ang. World Bank Group, http://www.worldbank.org/)
Organizacja powstała na bazie Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (ang. International Bank for Reconstruction and Development), utworzonego przez ONZ w 1945. Posiada siedzibę w Waszyngtonie. Obecnie w skład Grupy Banku Światowego wchodzi pięć organizacji: MBOR, Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju (ang. International Development Association), Międzynarodowa Korporacja Finansowa (ang. International Finance Corporation), Agencja Wzajemnych Gwarancji Inwestycji (ang. The Multirateral Investment Guarantee Agency) oraz Międzynarodowe Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych (ang. The International Centre for Settlement of Investment Disputes). Grupa stanowi największą międzynarodową organizację finansową, udzielającą pomocy kredytowej, przede wszystkim krajom rozwijającym się. Zajmuje się również badaniami statystycznymi. Do najważniejszych publikacji należy World developments indicators (coroczna publikacja książkowa lub na CD ROM), wybrane dane są dostępne bezpłatnie w Internecie: www.worldbank.org/data/wdi2003/index.htm. Ponadto organizacja jest aktywna w obszarze badań dotyczących funkcjonowania gospodarek i wskazać należy interaktywną bazę WBES (World business environment survey), zawierającą liczne informacje na temat funkcjonowania gospodarek w ok. 80 krajach na świecie, powstałych w oparciu o badania ankietowe blisko 10 tys. Przedsiębiorstw, dotyczące klimatu inwestycyjnego, otoczenia biznesowego, polityki gospodarczej, jakości zarządzania czy poziomu świadczenia usług publicznych. Szacując znaczenie poszczególnych zjawisk, oparto się zarówno na obiektywnych, jak i subiektywnych danych. Wykorzystano m.in. kilkadziesiąt różnego rodzaju cyklicznych badań dotyczących wymienionych cech, w tym wskaźników tworzonych przez różnego typu instytucje. Dla potrzeb badań opracowano zestaw wskaźników, tzw. Governance research indicators dataset, pozwalający na kompleksową analizę porównawczą zjawisk trudnych do oceny, np. jakości regulacji prawnych czy wielkości zjawiska korupcji. Badania publikowane co dwa lata, począwszy od 1996 r. Należy również wspomnieć o stworzonej wspólnie z EBOR (Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju) interaktywnej bazie danych BEEPS (ang. Business Environment and Enterprise Performance Survey) stworzonej specjalnie dla gospodarek w okresie przejściowym / economies in transition). Pierwszy cykl badań odbył się w latach 1999–2000 (badania ankietowe 4000 przedsiębiorstw w 22 krajach), drugi w 2002 r. (badania ankietowe 2100 przedsiębiorstw w 27 krajach). Bazy WBES i BEEPS w formie interaktywnej dostępne są bezpłatnie na witrynie internetowej Grupy Banku Światowego:
WBES – http://info.worldbank.org/governance/wbes/ ,
BEEPS – http://info.worldbank.org/governance/beeps/ );

 

Międzynarodowy Fundusz Walutowy
(ang. International Monetary Fund, http://www.imf.org/ )
Organizacja finansowa powołana przez ONZ w 1945 r. z siedzibą w Waszyngtonie, zajmująca się popieraniem międzynarodowej współpracy walutowej oraz uporządkowanych stosunków walutowych, tworzeniem warunków dla wielostronnego regulowania należności za bieżące operacje w handlu międzynarodowym, udzielanie pomocy w likwidacji trudności płatniczych, wpływaniem na zachowanie pożądanego stopnia płynności międzynarodowych systemów płatniczych, podejmowaniem działań zmierzających do uporządkowanego rozwoju i wzrostu handlu międzynarodowego. W MFW stworzono specjalny system zbierania i udostępniania danych statystycznych z zakresu ekonomii i finansów pod nazwą DSBB (ang. Dissemination Standards Bulletin Board, http://dsbb.imf.org/Applications/web/dsbbhome/ ). Za pomocą systemu DSBB można uzyskać szybki dostęp do przewodników metodologicznych dotyczących standardu danych (ogólnoekonomicznych oraz specjalnych, głównie finansowych) oraz zestawu danych przygotowanych według tych zasad: Special Data Dissemination Standard (SDDS), General Data Dissemination System (GDDS) oraz Data Quality Reference (DQRS). MFW publikuje ponadto zestawienia danych, np. World economic outlook reports http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/weorepts.htm  (dwukrotnie w ciągu roku).

 

Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju
(ang. European Bank for Reconstruction and Development, EBRD, http://www.ebrd.com /)
Międzynarodowa organizacja finansowa utworzona w 1991 r. z siedzibą w Londynie. Celem EBOR jest finansowe wspieranie przemian gospodarczych w państwach Europy Środkowej i Wschodniej (także w państwach byłego ZSRR). Skupia ok. 50 państw. Warunkiem udzielenia pomocy jest rozwój demokracji i poszanowanie praw człowieka w danym państwie. Kredyty EBOR mogą być przekazane zarówno rządom, jak i podmiotom prywatnym. Podstawowym efektem zaawansowanych badań EBOR nad procesami transformacji zachodzącymi w krajach EŚW są jedne z bardziej zwartych i kompleksowych publikacji, szacujących postępy w zakresie przemian w poszczególnych krajach – Transition reports publikowane od 1993 r. corocznie. Zasługą ekspertów EBOR jest opracowanie tzw. wskaźników przejścia (ang. transition indicators), oceniających podstawowe dziedziny zmian gospodarczych w EŚW

 

Europejski Bank Inwestycyjny
(ang. European Investment Bank, http://www.eib.org/ )
Instytucja z siedzibą w Luksemburgu, powołana w 1957 r. jako agencja wyspecjalizowana EWG, a od 1993 r. – UE. Podstawowym zadaniem EBI jest równoważenie i stabilizacja wspólnego rynku. Praktyka kredytowania przez EBI inwestycji w krajach kandydujących obejmowała wymiar, polegający na angażowaniu się w sprawę wspierania procesu rozszerzenia Unii Europejskiej oraz skupieniu podejmowanych wysiłków na priorytetach uzgodnionych pomiędzy Unią i krajami kandydującymi. W EBI prowadzone są badania dotyczące procesu transformacji, w tym ryzyka inwestycji, korupcji.

 

Europejski Bank Centralny
(ang. European Central Bank, http://www.ecb.int/stats/ )
Organizacja zajmująca się emisją wspólnej waluty UE, dysponuje licznymi danymi z zakresu finansów, rynków walut itp.